Ramazan ayında baş ağrısı şikayetiyle hastanelere başvuran kişilerin sayısı artış gösteriyor. Bunun başlıca sebeplerinin uzun saatler boyunca aç kalarak mecburen öğün atlamış olmak, iftar ve sahur sofraları hazırlarken dengeli beslenme kurallarına dikkat etmemek ve uyku düzeninin değişmesi olarak açıklanabilir. Ramazanda migren atakları da artış gösteriyor. Migren ağrısı da öyle bir ağrı ki Ramazan dışında bile öğün atlandığı için tetiklenebiliyor, öyle olunca da oruç tutarken gelme ihtimali artıyor tabii. Çok sık atak geçiren, şiddetli ağrıları olan ve yaşadığı migren ataklarının açlıkla ilişkili olduğunu bilen kişilerin oruç tutmakta ısrar etmemesi tavsiye ediliyor. Ama “Ben orucumu tutmak istiyorum, bir şekilde dayanırım” diye düşünenler de olacaktır. Beslenme uzmanlarının, doktorların Ramazanda beslenme hakkındaki önerilerine uymak çekilecek sıkıntıyı azaltacaktır mutlaka. İşte Ramazanda baş ağrısı sorunu için çözüm önerileri:
İftarda midenize çok fazla yüklenmeyin. 17 saat oruç tuttuktan sonra açlık duygusu tavan yapabilir ve üstünde bir kuş sütünün eksik olduğu bir iftar sofrası insana şahane görünebilir. Ama iftarda ağır yiyeceklerle beslenmek, bir tek öğünde bol miktarda ve çok fazla çeşit yemek oruç sırasında baş ağrısı çekmeye yol açar.
Sahura kalkmayanların baş ağrısı / migren atağı yaşama riski daha yüksek. Ramazanda oruç tutan herkes sahura kalkmalı, migren hastaları bu konuda daha da titiz davranmalı. Çünkü sahursuz oruç tuttukları taktirde açlığa bağlı migren ağrıları çekme ihtimali daha da artacaktır.
Sahur yemeğini sahurun sonuna doğru yiyerek oruç tutarak geçireceğiniz süreyi kısaltın.
Tansiyon hastaları iftarı kısa sürede bolca yeyip içerek geçirmekten özellikle kaçınmalı. Tansiyon hastası iseniz uzun saatler boyunca, 2016 Ramazan ayı itibarıyla yaklaşık 17 saat boyunca dinlenen midenize aşırı derecede yiyerek eziyet etmekten kaçınmalısınız. Bu kan basıncınızın birden yükselmesine ve şiddetli baş ağrısı sorununa maruz kalmanıza yol açabilir. Bunun beyin kanamasına kadar yolu var açıkçası. O yüzden, bir tansiyon hastası olarak iftardan sonra alışık olduğunuzdan çok daha şiddetli bir bağ ağrısı çeker ve ağrı kesici aldığınız halde bundan kurtulamazsanız hiç durmayın, hemen bir sağlık kuruluşuna kadar başvurun.
Vücudun susuz kalmaması çok önemli. Gün içinde tüketmeniz gereken miktarda sıvıyı, hatta yaz aylarında vücudunuz daha çok su kaybedeceği için biraz daha fazlasını iftardan sahurun sonuna kadar dengeli bir şekilde tüketin. 2 litre su için, iftar ve sahur sofralarında çorba ve salata bulundurmayı, sahurda salatalık ve domates yemeyi ihmal etmeyin. Asitli, kolalı, gazlı hazır içecekler değil su ve sağlıklı sıvılar tüketin.
Migren hastaları koruyucu tedaviyi sürdürerek oruç tutmalı. Diyelim ki ayda 2 – 3 kere migren atağı geçiren birisiniz ve bu atakları yaşamamak için koruyucu tedavi alıyorsunuz. Bu durumda ilaç alma saatlerini Ramazana göre düzenlerseniz, atak sayısı da çok fazla olmadığından, orucunuzu büyük bir sıkıntı çekmeden tutabilirsiniz.
Migreninizi tetikleyen faktörleri biliyorsanız ona göre tedbir alın. Migren ataklarını başlatan veya atak geçirme riskini yükselten kişiye özel durumlar vardır. Bunun yanında bazı gıda maddeleri de bu ağrıları tetikleyebilir. Migren sorununuz varsa Ramazan boyunca sizde ağrı yaratan etkenlere karşı çok dikkatli olun. Şunu da ekleyeyim; migren ağrılarınızı başlatan veya arttıran faktörleri tespit etmeye çalışın,bu konuda uyanık olun, notlar tutun. Bu sizi genel olarak da ağrılardan korur.
Güneşe dikkat! Son yıllarda Ramazan ayı hep yaz sezonuna, sıcak günlere denk geliyor. Bu da oruçluyken baş ağrısı çekme riskini arttırıyor tabii. Mecbur kalmadıkça öğlen saatlerinde dışarıda olmayın, çıkmak zorunda iseniz şapka veya şemsiye kullanın, ince ve açık renkli kıyafetler giyin.
Ortam değiştirirken dikkatli olun, klimayı direkt muhatap almaktan kaçının. Çok sıcak, çok nemli bir ortamda kaldıktan sonra küt diye klimalı, soğuk bir ortama girmek vb. ani ısı değişikliği durumları ve klimaya direkt maruz kalmak da Ramazanda baş ağrısı çekmeye yol açabilecek faktörler arasındadır.
Oruçluyken migren ağrısı başlayacağını hissederseniz mümkünse loş ve sessiz bir ortama geçin, biraz uyuyun veya ağrıyan yere buz torbası koyun. Soğutucu hidrojel bant veya hidrojel soğuk terapi bandı diye anılan bir şey var, o da işinize yarayabilir. Bunlar kontrollü bir soğutma etkisi yaparak ateşin düşmesini sağlıyor veya vazı ağrılar için sirkeli bez, soğuk şişe, buz gibi alternatifler yerine kullanılıyormuş.
İftardan 1 saat kadar sonra en az yarım saat tempolu yürüyüş yapmak birçok açıdan iyi gelir, rahatlatır, metabolizmayı hızlandırır, bu arada özellikle stresten kaynaklanacak baş ağrılarının maruz kalma ihtimalini de azaltır.
Ramazanın ilk günlerindeki baş ağrıları kafein ve nikotin eksikliğinden de kaynaklanabilir. Sigara kullanan, bolca çay kahve içen insanlar, güne kahve ve sigarayla başlama alışkanlığı olanlar Ramazanın başlarında nikotin ve kafein eksikliğine bağlı baş ağrıları çekebilirler. Bu yazıyı Ramazanda yazdığıma göre yapmadıysanız artık geçmiş olsun, ama gelecek yıllarda bu sıkıntıyı önlemek için Ramazan yaklaşırken sigara ve kafein tüketimini azaltarak vücudunuzu alıştırmaya başlarsanız daha rahat edersiniz. Ayrıca Ramazanda da eskisinden daha az kafein tüketmeye çalışın. Böylece ani ve uzun süreli kafein eksikliğinden dolayı sıkıntı duyma riski azalır.
Kas gevşetici egzersizler ve nefes egzersizleri işe yarar. Yavaş ve derin bir şekilde nefes almak özellikle gerilim tipi baş ağrısı üzerinde etkilidir. Mümkünse her saat başı yaptığınız işe ara verip sırt ve ense kaslarını gevşetecek tarzda egzersizler yapın. Gün içinde işyerinden birkaç kere çıkmanız mümkün mü? Öyleyse bu zamanı hafif tempolu yürüyüşler yaparak değerlendirin.
