Günümüzde özellikle ilkokuldan üniversite çağının başlangıcına kadar olan gençlerde ve orta yaş grubundaki kişilerde rastlanan bir olgu olan internet bağımlılığı; aslında patolojik bir bağımlılık olmaktan ziyade herhangi bir uyuşturucu maddenin kullanımını içermeyen ve kumar bağımlılığına benzerlik gösteren bir dürtü kontrol sorunudur. Kimi internet kullanıcıları bilgisayar ekranları vasıtasıyla elde ettikleri arkadaşlara ya da içinde yer aldıkları aktivitelere karşı psikolojik bir bağlılık geliştirebilirler. Bu bağlılığın ortaya çıkmasının nedeni genelde kişilerin internetin onlara sağladığı yeni kişilerle tanışma, sosyalleşme, hayatlarına dair bilgileri paylaşma ve sanal topluluklara ait olma gibi fırsatlardan duydukları memnuniyettir.
Kimi kullanıcılar ise sosyal medya faaliyetlerinden ziyade internet üzerinden bilgi edinmekle, blog benzeri bilgi vermeyi amaçlayan sitelerde zaman geçirmek ve bu gibi sitelere yazılar yazmakla daha ilgili olabilirler. İnternet veya bilgisayar bağımlılığı denilen durum ise bahsettiğimiz türden sanal aktivitelere duyulan bağlılığın kişinin günlük hayattaki sorumluluklarını yerine getirmesini ve gerçek sosyal yaşantısını sağlıklı bir biçimde yürütebilmesini zorlaştırmaya başladığında ortaya çıkar.
Diğer pek çok bağımlılıkta olduğu gibi internet bağımlılığında da kişinin kendisiyle aynı sanal ortamı kullanan kişilerle kurduğu sosyal ve duygusal bağ onun günlük hayatındaki eksiklikleri görmesinin ve bunları düzeltmek için adımlar atmasının önüne geçer.
İnternet Bağımlılığının Başlıca Belirtileri
– İnternetin kişinin zamanının çoğunu işgal etmesi: Bu durum her zaman kişinin günün büyük bölümünü internette geçirmesi anlamına gelmeyebilir. Bireyin gün içinde internete erişim sağlayamadığı durumlarda zihninde bir sonraki online olma sürecini canlandırması ve ona ulaşmak için diğer görev, sorumluluk ve sosyal faaliyetlerini aksatması, internete bağlandığında ise çevrimdışı olmakta zorluk çekmesi ve bir oturumdaki internet kullanım süresini çeşitli bahanelerle uzatmaya çalışması da bu belirtinin alanına dahildir.
– Kişinin internet kullanımını azaltmakta başarılı olamaması: İnternet bağımlısı olan pek çok kişide ortak olarak gözlemlenen bu belirti; kişinin kendi isteği ya da çevresinin dayatmasıyla sürekli olarak internet kullanımını kısıtlamaya ya da sonlandırmaya dair adımlar atmasını ancak bu adımların eninde sonunda başarısız olmasını ifade eder. Belirtinin saptanmasında kişinin sürekli bilgisayar ve internet başında geçirdiği zamanı azaltacağından bahsetmesi ancak daha sonra bu konuda kendisine yöneltilen soruları geçiştirmesi ya da öfkeli tepkiler vermesi anahtardır.
– İnternete erişim kısıtlandığında huzursuzluk, gerginlik ve/veya depresyon belirtileri sergileme: İnternet bağımlılığının etkisi altında olan kişiler bu bağımlılıktan kurtulmak amacıyla kendilerini internetten bilerek uzak tuttuklarında ya da iş veya okul ortamının zorunlulukları gereğince istedikleri an çevrimiçi olamadıklarında çabuk ve aşırı öfkelenme, yoğun stres altındaymış gibi huzursuz davranışlar sergileme, ani ve uçlarda tepkiler verme, depresyon rahatsızlığında olduğu gibi içine kapanma ve kendini çevreden iyice soyutlama gibi özellikler gösterebilirler.
– İnternete ulaşabilmek amacıyla yalan söyleme: Hemen her bağımlılığın yaptığı gibi internet bağımlılığı da kişinin arzu nesnesine ulaşmak ve onunla rahatsız edilmeden dilediği kadar zaman geçirebilmek için çevresine, aile üyelerine, iş arkadaşlarına, öğretmenlerine ve hatta yardım almak amacıyla başvurduğu doktor ya da terapistine internet kullanımının derecesi ve çevrimiçi olmaya karşı duyduğu istek gibi konularda yalan söylemesine neden olur.
– İnterneti gerçek hayattan kaynaklanan çeşitli duygu durumu ve problemlerden kaçmak için kullanma: İnternet bağımlılığının belirtileri arasında tespiti en zor olanı belki de bağımlılığın farklı sorunlardan kaçmak için bir kılıf olarak kullanılmasıdır. İnternet, bilgisayar veya akıllı telefon bağımlılığı başlı başına önemli bir sorun olmakla birlikte kişinin iç dünyasında yer alan daha ciddi bir sorunun dışa vurumu da olabilir. Bu belirtinin tespiti ve araştırılması için bir uzmandan yardım alınması zorunludur.
– Yakın ilişkilerde, iş ilişkilerinde ve akademik başarıda İnternet kullanımı temelli bozulmalar: Kişi internete girebilmek ve çevrimiçi kalabilmek amacıyla başta aile çevresi, varsa kız ya da erkek arkadaşı, okul veya iş çevresi ve yakın arkadaşlarını kendisinden uzaklaştırır, kendisine yöneltilen davetleri çeşitli bahanelerle geri çevirir, insanlarla bir arada bulunduğunda ise bir an önce sosyal ortamından uzaklaşıp internet başına dönmek ister.
İnternet Bağımlılığı Tedavisi
İnternet bağımlılığı her ne kadar uyuşturucu, alkol, sigara veya kumar bağımlılığı kadar ciddi görünmese de özünde en az bunlar ve benzerleri kadar zararlı bir bağımlılıktır. Bu nedenle kişiyi internetten aile içinde kurulan baskı ortamıyla uzak tutma, zor kullanarak internete girmesini engelleme, internete ulaşabileceği kaynakları kısıtlama ve kişiyi bağımlılığından duygu sömürüsü kullanarak kurtarmaya çalışma gibi yöntemler internet bağımlılığı tedavisi konusunda kesinlikle işe yaramayacak, büyük bir ihtimalle de durumu kötüleştirecektir. Unutmayın ki bağımlılık bir tercih değil zihinsel rahatsızlıktır ve mutlaka işinin ehli bir doktor tarafından ilaç tedavisi, bilişsel terapi, davranışçı terapi ve benzeri yöntemlerden biri ya da birkaçının kombine kullanımıyla çözülmesi gerekmektedir. Bu nedenle internet bağımlılığının çözümü için başvuracağınız ilk ve tek merci alanında deneyimli uzman bir doktor olmalıdır.
Bunlar Da İlginizi Çekebilir:
İnternetten para kazanma yolları
Sosyal medyada kişisel marka yönetimi
