Yeyip içtiklerinize daha önce hiç dikkat etmediğiniz kadar dikkat ederek, kendinizi çok sevdiğiniz lezzetli, ama kilo aldıran gıda maddelerden mahrum ederek geçirdiğiniz bir diyet sürecinden sonra indiğiniz kiloyu korumak istiyorsanız bazı şeylere dikkat etmeniz gerekiyor. Kilosundan şikayeti olmayan, ama yemeği biraz fazla kaçırırsa kilo alıvereceğinden korkan biri iseniz yine aynı şey geçerli. Kilo koruma diyeti başlığı altında tavsiye edilen tutum ve davranışların bir amacı insanların verdikleri kiloları olduğu gibi, hatta bazen fazlasıyla geri almalarını önlemektir.
Düzenli olarak bir diyet programı uyguladıktan sonra o programı bıraktığınızda yine bir miktar kilo alabilirsiniz ama bu kilo alımının minimum seviyede olması sağlanabilir.İnsanların bu konudaki en büyük hatası sağlıklı ve dengeli beslenmeyi, spor yapmayı geçici bir süre için; sadece kilo vermek amacıyla yapmaları ve amaca ulaştıktan sonra bu faydalı davranışları terk etmeleridir. Oysa dengeli beslenmeyi ve spor yapmayı bir yaşam biçimi haline getirirseniz ipin ucu hiçbir zaman çok fazla kaçmaz. Böylece çok fazla kilo almaz; ağır, katı bir diyet yapmak durumunda kalmazsınız.
Hayatınızın geneline yayacağınız bir kilo koruma programı aslında sağlıklı bir hayat sürmek ve çok kilolu biri olmamak için zaten yapmanız gereken şeyleri kapsar. Bu program bir kilo verme programından daha esnektir. Temel hedefi aldığınız ve harcadığınız enerjinin eşit olmasını sağlamaktır. Sevdiğiniz bütün gıda maddelerinden tamamen vazgeçmenizi değil dengeli ve dikkatle beslenmenizi ve ölçüyü kaçırdığınız bir günü dikkatle beslendiğiniz 1 – 2 günle dengelemenizi gerektirir.
Bir örnek verelim; varsayalım ki o gün parti, kutlama, toplantı vb. yemekli bir etkinlik var. Bu durumda 3 tutum takınabilirsiniz. Bunlardan biri kontrolsüz bir şekilde yeyip içmek ve o gün için kilo almayı göze almaktır. Sonraki 1 – 2 günü yarı aç bir şekilde geçirerek bugünü tolere edebilirsiniz. Bir diğer tutum kilo almaktan korktuğunuz için parti, özel gün falan dinlemeyip canınız bunu yapmayı çok istese bile kızartma, tatlı vb. şeyleri ağzınıza bile sürmemektir.
Bu 2 örnek de uç örneklerdir; birinde bir parça kilo almanız kaçınılmazdır, diğeri ise büyük bir mahrumiyet duygusu yaşamanıza sebep olur. Kilo koruma diyeti size daha dengeli ve keyifli bir tutumu önerir. Partide bir parça kızartma veya tatlı yersiniz ama o günün diğer öğünlerinde yağsız salata yer ve toplamda 2 litre su içersiniz. Ertesi gün de dengeli beslenmeye özen gösterirseniz aldığınız yağlı, şekerli gıdaların size kilo olarak dönmesini önlemiş olursunuz.
Diyetle verilen kilolar hangi durumlarda geri alınır?
Çok düşük kalorili bir şok diyet uygulayan kişiler hızla kilo verirler ama bu durumda yağ kaybından çok kas ve su kaybı söz konusudur. Bu tip bir diyetle verilen kiloların aşağı yukarı üçte ikisi kas ve sudan oluşur. Bu şekilde verdiğiniz kiloları kısa sürede geri alırsınız. Üstelik, ağırlık olarak diyetten önceki kilonuza geri dönersiniz ama vücudunuzun yağ oranı diyet öncesine göre daha yüksek olur.
İnsanı vücudunun ihtiyaç duyduğundan daha az kalori almak zorunda bırakmayan, dengeli beslenme ilkelerine göre düzenlenmiş iyi bir diyet ve bu diyete eşlik eden fiziksel egzersizler; verdiği kiloları geri almak istemeyen insanların izlemesi gereken yol budur. İdeal kilosunu korumak isteyen kişi; beslenmesine dikkat etmenin yanı sıra, fiziksel hareketliliğini de arttırmak durumundadır.
Sağlıklı bir şekilde beslenerek, vücudun ihtiyaç duyduğu miktarda kalori alarak, egzersiz yaparak yavaş bir şekilde kilo verirseniz o kiloların geri dönme ihtimali çok düşüktür. Bu şekilde kilo verdikten sonra, kilonuzu düzenli olarak kontrol etmek şartıyla diyet dönemindekine göre biraz daha serbest bir şekilde beslenmeye başlayabilirsiniz. Ölçüyü kaçırıp birkaç kilo aldığınızda, kilonuzu kontrol ettiğiniz için bunu fark edersiniz ve o birkaç kiloyu fazla sıkıntıya girmeden tekrar verebilirsiniz.
Sağlıklı beslenmek, spor yapmak,az ve sık yemek, günde en az 2 litre su içmek gibi faydalı yaşam alışkanlıklarını sadece diyet süresince uygulamak ve yeterince kilo verdikten sonra beslenme konusunda dikkatsiz davranmaya, spor yapmamaya başlamak da verilen kiloların geri alınmasına yol açar.
Kilo verme dürtüsüyle çok katı, sevdiğiniz şeyleri rüyanızda görmenize bile izin vermeyen bir diyet yaparsanız bu diyeti nefretle yaparsınız muhtemelen. Ben öyle bir diyetten nefret ederdim şahsen. Ve, böyle kepaze bir diyeti bıraktıktan sonra kapıldığınız sarhoş edici hürriyet duygusunun etkisiyle kontrolsüz bir biçimde, deliler gibi yeyip içmeye başlarsınız. Bunun sonucu da bellidir, tekrar kilo alırsınız.
Beslenme ve diyet uzmanları iyi bir diyeti tanımlarken neden bunun yaşam alışkanlıklarınıza, damak zevkinize, hayat tarzınıza çok ters düşmeyen bir diyet olması gerektiğini söylüyorlar; işte bu yüzden.
Diyet sonrası tekrar kilo almamak için neler yapmak gerekir?
Kilo koruma diyeti prensipleri gereği, hangi yöntemle kilo verirseniz verin, tekrar kilo almamak için yaşam tarzınızı değiştirmeniz gerekir. Hormonlarımızın bu açıdan bize düşman olduğunu biliyor muydunuz? Biz kilo vermek için uğraştıktan ve bunu başardıktan sonra, hormonlarımız, vücudu bir tehdide karşı savunma havasına giriyorlar.
Doğru anladıysam bu insanın diyet yaparken kendini bazı şeylerden az veya çok mahrum etmeye, daha az ve daha dikkatli yemeye başlamasıyla ilgili bir şey. Bir yerden kısmaya başladık mı vücudumuz bunu ‘Sen benim yemimi suyumu azaltıyorsun galiba, ne münasebet’ havasına girip kilo vermemizi engellemeye çalışıyor, duraklatıyor, verdiğimiz kiloları geri almamızı sağlayacak hareketler yapıyor.
Birçok kişi dengeli beslenmek, spor yapmak, bolca su içmek gibi şeylere sadece diyet dönemlerinde özen gösteriyor. Bunlar dönemsel olarak değil bir ömür boyu yapılması gereken şeyler aslında. Ben bir dönem düzenli olarak yürürdüm. Bunu yapmayı bıraktım ama tekrar başlamak niyetindeyim bu arada.
O zaman çok kişi bana ‘Sen niye yürüyorsun, senin ihtiyacın mı var?’ demiştir. Bu, konuya bakış açımızı çok net bir şekilde gösteren bir örnek. Benim şimdi 4 -5 kilo fazlam var sanırım, o dönemde o kadar da yoktu. Kilo vermek için değil bunun önemine inandığım için, yürüyüş yapmak kendimi iyi hissetmemi sağladığı için, açık hava iyi geldiği için, zihnimi açtığı için yürürdüm.
Bir amacım da sağlıksız beslendiğim halde kilo almamaktı galiba, ben dengeli beslenen bir insan değilim. Ama kilo vermekle hakikaten hiçbir ilgim yoktu. İnsanların çoğu, kilo vermesi gerekmeyen birinin ne demeye yürüme zahmetine girdiğini anlamıyorlar; böyle bir durum var. Beslenme uzmanlarının dikkat çekmeye çalıştığı yanlış bakış açısı bu işte. Sağlıklı beslenmek ve egzersiz yapmamak kilo vermek için, arada bir, ilaç niyetine yapılması gereken şeyler değil. Sağlıklı ve keyifli bir ömür sürmek için her zaman yapılması gereken şeyler.
Yürüyüş ve basit egzersizler yapmak sandığımızdan çok daha önemli
Günlük olarak vücudumuzun ihtiyaç duyduğu bütün besin ögelerini almamız gerekiyor, hiçbiri eksik olmamalı. Bunun yanı sıra gün aşırı yarım ila 1 saatlik bir yürüyüş yapmanın büyük faydası var. Bunun haftada 3 kereden az olmaması önemli.
Bir de kas erimesi meselesi var, bu, yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan bir sorun. Kassal dayanıklılık sağlamak için yapılması gereken şey ise uygun ağırlıklarla ağırlık çalışmaları yapmak. Bunu küçük dambıllarla, su şişeleriyle falan evde de yapabilirsiniz.
Standart, insanların kişisel özelliklerini dikkate almayan diyetlerden uzak durmak gerekiyor; çünkü onlar kas kitlemizin azalmasına yol açıyorlar. Kas erimesine engel olmak için, gereksinim duyduğumuz bütün besin unsurlarını içeren dengeli bir diyetin yanı sıra mutlaka egzersiz de yapmamız gerekiyor.
Aç kalmak fazla yemenize yol açabilir
Acıktığınız zamanlarda mutlaka hafif bir şeyler yeyip açlığınızı bastırın. Açlık hissederek geçirdiğiniz her dakikada biraz daha acıkırsınız ve yemeğe oturduğunuz zaman çok fazla yersiniz.
Düzenli olarak tartılın – ama çok sık değil
Tartılmayı alışkanlık haline getirin ama çok da sık tartılmayın. Haftanın 2 günü aşağı yukarı aynı saatlerde tartılmanız yeterli olur. Böylece kilonuzdaki küçük artışların farkına varır ve durumu basit önlemlerle kontrol altına alabilirsiniz.
Kahvaltı edin ki metabolizmanız çalışmaya başlasın
Güzel bir kahvaltı metabolizmanızın çalışmaya başlamasını sağlar ve sizi öğlene doğru ciddi bir açlık duyup elinize geçeni yeme isteğine kapılmaktan korur. Sağlıklı bir kahvaltı ayrıca güne iyi başlamak, günü verimli geçirmek açısından da önemlidir.
Ara öğünler ana öğünlerde çok fazla yemenizi engeller
Günlük beslenme programınızda 2 veya 3 ara öğün bulunursa ana öğünlere açlıktan gözü dönmüş bir vaziyette oturmazsınız. Ara öğünlerde yoğurt, meyve, bir parça haşlanmış sebze, yağsız veya az yağlı salata gibi hafif şeyler yemeniz gerekir.
