Ramazan dünyanın dört bir yanındaki Müslümanlar için gün doğumundan gün batımına dek oruç tutulan kutsal bir aydır. Çeşitli bilimsel araştırmalar Ramazan orucunun gün içinde hafif, orta hatta ağır dereceli baş ağrılarına neden olabildiğini ortaya koymuştur. Pek çok kişi bu ağrıların basitçe açlıktan kaynaklandığına inansa da Ramazan’da baş ağrısı pek çok sebeple ortaya çıkabilir ve farklı türdeki ağrıların çözümleri de birbirinden farklıdır.
Yapılan araştırmalara göre Ramazan ayında baş ağrıları genellikle günün ortalarına doğru hafif bir sızı biçiminde başlamakta, ardından giderek artmakta ve akşam saatlerinde, özellikle orucun açılmasına doğru ağırlaşmaktadır. Bu durum oruç tutanların büyük çoğunluğu için geçerli olsa da elbette gün içinde yapılan aktiviteler, iftar ve sahur arasında tüketilen besinler, varsa iş veya okul temposu gibi etkenlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Normal günlerde de baş ağrısı çekmeye yatkın olan ya da migreni olan kişilerin Ramazan’da baş ağrıları ile karşılaşma riskleri daha yüksektir, ancak bu tarz ağrılarla günlük hayatlarında fazla karşılaşmayan kişiler de oruç tutarken baş ağrısı yaşayabilirler.
Kişinin oruçlu olduğu süre boyunca herhangi bir ağrı kesici ya da ağrısını kesecek bir yiyecek/içecek tüketmesi mümkün olmadığından oruçtan kaynaklanan baş ağrılarına karşı önlemlerin önceden, iftar ve sahurda tüketilen gıdalar yoluyla alınması gerekir. Kesin çözüme ulaşmada en önemli faktör ise baş ağrısının nasıl bir sebepten kaynaklandığını saptamaktır. İşte Ramazan’da baş ağrısının sebepleri;
1. Kafein Eksikliği
Günlük hayatta bol bol çay veya kahve tüketmek, hatta her gün bir fincan Türk kahvesi içme alışkanlığı bile Ramazan’da kafein eksikliği nedeniyle orta dereceli baş ağrıları hissetmenize neden olabilir. Bu tarz ağrılardan kaçınma yöntemlerinden biri Ramazan başlamadan bir hafta önce kafein alımını azaltmak, dolayısıyla vücudu bu maddenin yokluğuna dereceli olarak alıştırmaktır. Eğer böyle bir fırsatınız olmadıysa, sahurun son dakikalarında bir fincan (mümkünse sade ve sert) kahve içmek gün içinde baş ağrısı çekme ihtimalinizi azaltacaktır.
2. Kan Şekerinin Düşmesi
Ramazan’da kan şekerinin düşmesi yani hipoglisemi durumu da gün içinde yaşanan baş ağrılarının başlıca sebeplerindendir. Bu durumla karşılaşmamak için oruca başlamadan önce şeker içeriği yüksek gıda ve içecekler tüketmekten uzak durmanız gerekir. Şeker içeriği, dolayısıyla glisemik indeksi düşük yiyecekler hem kan şekerinizde ani düşüşlerin yaşanmasını engeller, hem de sizi uzun süre tok tutarlar.
3. Susuzluk
Orucun açılmasından sahurun sonuna dek bol miktarda su tüketmek oruç tutarken baş ağrısı çekmenizi büyük oranda engeller. Pek çoğumuz Ramazan’da; iftar ve sahur arasında asitli içecekler, çay, kahve, meyve suyu, hoşaf gibi içeceklere fazlaca yüklenme, dolayısıyla kendimizi dolmuş hissetme ve yeterince su tüketmeme hatasına düşeriz. Ancak evde hazırlanmış, en sağlıklı içecekler bile, özellikle oruç tutarken, vücudumuza suyun sağladığı faydaları sağlayamazlar.
Ramazan’da susuzluk baş ağrılarının yanı sıra düşük enerji seviyesine, halsizliğe ve asabiyete de neden olabilir. Bu yüzden iftardan sahurun sonuna dek, tükettiğiniz diğer içeceklerin miktarını bu toplama dahil etmeden, en az 2 litre katkısız su ve sade maden suyu (kesinlikle maden sodası değil!) içmeye özen göstermeniz gerekir.
4.Baş Ağrılarını Tetikleyen Diğer Sebepler
Ramazan’da baş ağrısı yaşamamak için aşırı şekerli yiyeceklerden kaçınmanın, kafein alımını dengelemenin ve bol miktarda su tüketmenin yanı sıra kişinin stres, aşırı yorgunluk ve uyku eksikliğinden de kaçınması gerekir. Tüm bunlar hem baş ağrılarının ortaya çıkmasına sebep olan, hem de mevcut ağrıları katlanılmaz hale getiren sebeplerdir.
Ramazan boyunca beslenmenize dikkat eder, gerginlik yaratan durumlardan kaçınmaya çalışır, kendinizi fazla yormaz ve yeterli uyku uyursanız baş ağrıları ya hiç oluşmaz ya da çok düşük dereceli olur ve orucunuzu açtığınızda kolayca ortadan kalkarlar.
