Muhtemelen sizi zorlayan durumlarla başa çıkmanıza yardımcı olan bazı stratejileriniz vardır. Yaklaşımınız sorundan soruna biraz değişse bile, büyük olasılıkla karşınıza çıkan zorlukların çoğunu benzer şekilde yönetirsiniz.
Örneğin bir problem çözücü olabilirsiniz. Bir zorluğa veya stresli bir olaya maruz kaldığınız zaman sorunu veya yanlışı düzeltene ya da stres seviyenizi daha yönetilebilir bir hale getirene kadar doğrudan problemin kaynağına gider ve onun üzerinde çalışırsınız.
Peki, ya hemen bu şekilde harekete geçen biri değilseniz? Belki de durumu farklı bir perspektiften değerlendirerek veya destek almak için sevdiklerinizle yakınlaşarak duygularınızı kontrol etmeye çalışırsınız.
Bu iki yaklaşım iki farklı başa çıkma stratejisini temsil eder:
Sorun odaklı başa çıkma stratejisi stresle onunla doğrudan yüzleşerek baş etmeye çalışmak ve altında yatan sebebi çözmek için harekete geçmektir.
Duygu odaklı başa çıkma stratejisi sorunu ele almak yerine duyguları ve sorunla ilgili duygusal tepkileri düzenlemektir.
Her ikisinin de faydaları olabilir. Konumuz stresle duygu odaklı başa çıkma yöntemleri olduğundan, biz bu konunun üstünde duracağız.
Duygu Odaklı Başa Çıkma Stratejisi Nedir?
Duygu odaklı başa çıkma yöntemi istenmeyen veya acı veren duygu ya da reaksiyonları anlamanızı ve onlar üzerinde çalışmanızı sağlar. Başka bir ifadeyle, bu yaklaşım dış koşullardan çok duygularınızı kontrol etmenize yardım eder.
Stres yaratan bir duruma bu şekilde yaklaşmak sorunu doğrudan çözmenize yardımcı olmaz, ancak, değiştiremeyeceğiniz veya kontrol edemeyeceğiniz durumlarla başa çıkmak için etkilidir.
Belirli bir durum karşısındaki duygusal tepkinizi iyi yönetebilirseniz kendinizi biraz daha iyi hissedebilir veya sorunla baş etmek için daha donanımlı hale gelebilirsiniz.
Duygu Odaklı Başa Çıkma Teknikleri
Meditasyon Yapmak
Meditasyon, en zorlayıcı olanları da dahil olmak üzere bütün düşünce ve deneyimlerinizle yüzleşmenize ve onları kabul etmenize yardımcı olur.
Meditasyonun en önemli amacı nedir: Kendinin ve duygularının farkına daha iyi varmak: duyguları hissettiğimiz anda tanımak, kabul etmek ve onlara fazla kapılmadan ya da onları hissettiğimiz için kendimize kızmadan geçip gitmelerine izin vermek.
Meditasyonu istediğiniz zaman, istediğiniz yerde uygulayabilirsiniz. Başlangıçta biraz tuhaf, hatta faydasız görünebilir ve doğal, rahat hissetmeniz zaman alabilir. Ama devam eden insanlar genellikle çok geçmeden bazı faydalarını görmeye başlarlar.
Günlük Tutmak
Duyguları bir günlüğe kaydetmek onları sıralamanın ve yüzleşmenin çok iyi bir yoludur.
Bir şeyler ters gittiği zaman karışık, çelişkili duygular yaşayabilirsiniz. Kendinizi karmakarışık hissedersiniz, bu da duygularınızı ayıklamayı ve düzenlemeyi yorucu hale getirir. Veya hissettiklerinizi sözlere nasıl dökeceğinizi bilemezsiniz.
Ne kadar dağınık ve karmaşık olurlarsa olsunlar, duygularınızı yazmak bazen onlar üstünde çalışmanın ilk adımıdır. Onları günlüğe kaydetmek bir tür duygusal boşalma, rahatlama yaşamanızı sağlar.
Günlük tutmaktan en iyi şekilde faydalanmak için;
* Buna ayıracak sadece 5 dakikanız olsa bile her gün yazın.
* Kendinizi düzeltmeye veya sansürlemeye çalışmadan aklınıza gelen her şeyi yazın.
*Yaşadığınız duygusal değişimleri ve bunlara neden olan faktörleri (bu ister egzersiz düzeniniz, ister belirli yiyecekler, ister kimi ilişkiler olsun) takip edin.
Olumlu Düşünmek
Olaylara iyimser bakmak tek başına sorunu çözmenizi sağlamaz, ancak duygusal olarak daha sağlıklı hissetmenizi sağlar.
İyimser veya pozitif düşünmenin sorunları görmezden gelmek demek olmadığını anlamak önemlidir. Bu zorluklara olumlu tarafından bakmak ve onları aşmanızı kolaylaştıracak neşe verici yönler bulmakla ilgilidir
Olumlu düşünme becerisi edinmek için başarısızlıklarınıza değil, başarılarınıza odaklanın. Hatalara gülüp geçerek kendinizi içsel olumlamalarla motive edin ve kendinize her daim yeniden deneyebileceğinizi hatırlatın. Bunlar başlangıçta “söylemesi kolay” şeyler gibi görünebilir ama biraz pratik yaparak daha doğal bir şekilde yapmaya başlayabilirsiniz.
Affetmek
Birisi size karşı bir yanlış yaptığında veya kaba davrandığında insafsızlık, adaletsizlik gibi duygulara odaklanmak kolaydır.
Bununla birlikte, çoğu zaman acı çekmekte olduğunuz gerçeğini değiştirecek bir şey yapamazsınız. Hasar görmüşsünüzdür ve bunu arkanızda bırakıp ilerlemekten başka yapılacak bir şey yoktur.
Affetmek, acıdan kurtulmanıza ve iyileşmeye başlamanıza yardımcı olur. Elbette bu her zaman kolay olmaz. Affedebilmek için önce duyduğunuz acıyla başa çıkabilmeniz gerekir, bu da biraz zaman alabilir.
Bağışlamanın duygusal sağlık üzerinde şu gibi olumlu etkileri olabilir:
* Stres ve öfke duyguları azalır.
* Şefkat duygusu artar.
* Empati yeteneği güçlenir.
* Kişiler arası ilişkiler daha güçlü hale gelir.
Yeniden Çerçevelemek
Bir durumu yeniden çerçevelediğiniz zaman ona farklı bir açıdan bakarsınız. Bu, detaylara odaklanmak yerine büyük resim üzerinde düşünmenize yardım edebilir.
Partneriniz ve siz birlikte bir şeyler yapmak veya sorunlarınız üzerinde konuşmak için zaman ayıramadığınızdan ilişkinizin son birkaç aydır düşe kalka yürüdüğünü varsayalım.
Aniden işinizi kaybediyorsunuz ve doğal olarak evde daha fazla zaman geçirmeye başlıyorsunuz.
İşsiz kalmak elbette ki mutluluk veren bir şey değil ama şimdilik bu durumu değiştirmek için yapabileceğiniz bir şey yok. Muhtemelen bazı işlere başvuracaksınız ama büyük ihtimalle bunların birinden olumlu bir cevap alana kadar zaman geçecek.
Bu durumda, içinizde düş kırıklığı ve can sıkıntısı gibi duyguların büyümesine izin vermek yerine yeni bir iş bulana kadar partnerinizle aranızdaki bağı sağlamlaştırmak ve ilişkinizi güçlendirmek için daha çok zamanınız olduğunu düşünün. Ve bu zamanı iyi değerlendirmeye çalışın.
Konuşmak
Olumsuz duyguların üstünü örtmek ya da onlardan kaçınmak sizi onlar üzerinde çalışmaktan ve onlarla baş etme becerisini geliştirmekten alıkoyar.
Olumsuz duyguları gizli tutmak için çok sıkı çalışabilir ve bunu başarabilirsiniz, ancak; onlar sonunda tekrar ortaya çıkma eğilimindedirler. Bu durum kendini duygusal rahatsızlıkla, ruh hali değişiklikleriyle veya kas gerginliği, baş ağrısı gibi fiziksel belirtilerle gösterebilir.
Sizi rahatsız eden olumsuz duyguları güvendiğiniz, sevdiğiniz birileriyle paylaşmak genellikle iyi bir fikirdir. İçinde bulunduğunuz zorluğu bir başkasına iletmek sorunun çözülmesini sağlayamayabilir ama bir çözüm yolu varsa bunu birlikte keşfetmeniz daha olasıdır. Konuştuğunuz kişi size değişik bir bakış açısı sunabilir veya farkında olmadığınız bir şeylerin farkına varmanızı sağlayabilir.
Güvendiğiniz biriyle duygularınız hakkında konuşmak, özellikle probleminiz için iyi bir çözüm yolu yok gibiyse, kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Arkadaşlarınız ve aileniz sizi dinleyerek, empati kurarak, duygularınızı doğrulayarak size sosyal ve duygusal destek sağlayabilirler. Böylece üstünüzdeki ağırlık biraz olsun azalabilir.
Bir Terapistle Görüşmek
Bazı ciddi endişeler, özellikle durumunuzu iyileştirmek için hiçbir şey yapamıyorsanız, çok fazla sıkıntıya neden olabilir.
Belki dağılmak üzere olduğunuzu hissediyorsunuz, hayatınızı tehdit eden büyük bir sağlık sorunuyla veya bir kederle uğraşıyorsunuz.
Bu koşulları değiştirmek için yapabileceğiniz pek bir şey yok ve maruz kaldığınız acı verici duygularla uğraşmak hiç kolay değil.
Bu durumda, güvenilir bir terapist yukarıda saydığımız duygu odaklı başa çıkma stratejilerinden herhangi birini uygulayarak duygusal sıkıntınızı aşmanız için size rehberlik edebilir. Ayrıca, size yardımı olacak başka yöntemler de önerebilir.
